In opdracht van het ministerie van IenW heeft DSP-groep een verdiepend onderzoek verricht naar een landelijk data-analysesysteem voor openbaar vervoerders en politie. Van verschillende kanten werd het vraagstuk belicht: Hoe kan dergelijk systeem eruit zien om te komen tot een verbetering van sociale veiligheid? Hoe wenselijk is dergelijk systeem volgens stakeholders? Als er tot een landelijk systeem wordt besloten, wat zijn mogelijke uitvoeringsimplicaties? Wat zijn mogelijke alternatieven?

Vervolgonderzoek naar een landelijk data-analysesysteem voor ov en politie

Gegevens over incidenten, zwartrijden en andere sociale veiligheidsaspecten kunnen worden ingezet ter ondersteuning van een effectieve en gezamenlijke aanpak voor de verbetering van sociale veiligheid in het openbaar vervoer voor werknemers en reizigers. Een gedachte is dat één landelijk werkend en geïntegreerd data-analysesysteem, waarin incidentengegevens van openbaar vervoerders en politie aan elkaar worden gekoppeld, kan bijdragen aan een verbetering van de sociale veiligheid in het openbaar vervoer.

Het openbaar vervoer is een belangrijke sector in Nederland. Iedere dag maken ruim één miljoen mensen gebruik van het openbaar vervoer om op hun bestemming te komen met trein, bus, tram en metro. In het stads- en streekvervoer en bij de Nederlandse Spoorwegen werken ongeveer 30.000 werknemers als buschauffeurs, tram- en metrobestuurders, treinmachinisten, conducteurs, BOA’s, toezichthouders en servicemedewerkers.

Boeiende inzichten

Het onderzoek levert verschillende boeiende inzichten waaronder de volgende:
Een data-analysesysteem voor openbaar vervoer en politie kan bijdragen aan de vergroting van de sociale veiligheid in het openbaar vervoer. Een ideaaltypisch data-analysesysteem reikt echter verder dan een landelijk registratiesysteem alleen en bestaat uit drie modules die elkaar onderling aanvullen en versterken, en waarmee zicht wordt verkregen op de vier aspecten van sociale veiligheid (medewerkers & reizigers, objectief & subjectief).

Draagvlak ‘light-versie’

Het ontbreekt op dit moment aan draagvlak bij (een deel van) de vervoerders en politie voor dergelijk systeem. Een alternatief dat op meer draagvlak kan rekenen is een ‘light-versie’ van het hier voorgestelde systeem waarbij in plaats van een incidentenregistratiesysteem wordt ingezet op een landelijke uitwisseling van gegevens over incidenten aan de hand van standaard rapportages, via structurele overlegvormen tussen openbaar vervoerders onderling en met politie op regionaal en interregionaal niveau. Ook hier geldt dat er drie modules zijn en verschillende databronnen bij elkaar dienen te worden gebracht.

Dit onderzoek is een vervolg op de door DSP-groep uitgevoerde verkenning (IenW en VenJ, 2017) met als doel inzicht te geven in de huidige situatie ten aanzien van informatie-uitwisseling tussen openbaar vervoerbedrijven onderling en met politie en welke wensen/behoeften voor verbetering hierbij leven.
De rapporten die bij het eerste en vervolgonderzoek horen, kunt u hieronder lezen.

Meer weten over dit project over over sociale veiligheid in het openbaar vervoer?

Neem dan contact op met Manja Abraham. Zij vertelt u er graag meer over.