Dag van de Mantelzorg

Mantelzorgondersteuning en respijt-logeerzorg, een greep uit onze projecten

• Kennisdeling en procesbegeleiding Logeerzorg jeugd, in opdracht van VWS (2025). DSP organiseerde twee kennislabs over het thema logeerzorg voor jeugdigen, bedoeld om kennis uit te wisselen over wat werkt, en wat beter kan bij de organisatie van logeerzorg voor diverse groepen jeugdigen. Elk kennislab had ca. 50 deelnemers vanuit verschillende geledingen (zorgaanbieders, gemeenten, professionals, cliëntvertegenwoordiging) die met elkaar in gesprek zijn gegaan. De opbrengsten zijn door DSP gebundeld in een inspiratiedocument en drie podcastafleveringen over de organisatie van logeerzorg voor jeugdigen vorm kan krijgen. (regelhulp.nl).
• De zorg even overnemen: verkenning respijtzorg in opdracht van het ministerie van VWS (2022). Om de visie op mantelzorg te actualiseren, vroeg het ministerie van VWS DSP de stand van zaken rond respijtzorg in Nederland te inventariseren. Uit literatuuronderzoek en een enquête onder 75 gemeenten en 63 mantelzorgsteunpunten en gesprekken met beleidsmedewerkers van gemeenten bleek dat gemeenten weinig zicht hebben op vraag en aanbod van respijtzorg en weinig visie op wat respijtzorg zou kunnen zijn in de toekomst. Het zijn vooral steunpunten Mantelzorg, wijkteams en zorg- en welzijnsinstellingen die dit zicht hebben.
• Handreiking logeerzorg in opdracht van het Ministerie van VWS (2021). In afstemming met VNG en ZN is de handreiking logeerzorg opgesteld die de organisatie en financiering van logeerzorg in stappen toelicht voor gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren en zorgaanbieders. Gebaseerd op landelijk onderzoek van DSP waaruit blijkt dat initiatiefnemers van logeerzorg meestal gemeenten, zorgaanbieders en soms particulieren zijn. Bij het verder ontwikkelen van logeerzorg na de initiatieffase zijn altijd gemeenten en vaak ook zorgverzekeraars, zorgaanbieders en in sommige gevallen zorgkantoren nauw betrokken.

• Jaarlijks klant- en partnertevredenheidsonderzoek Mantelfoon in opdracht van Wmo radar (uitgevoerd 2025, 2023, 2022 en 2020). De in 2020 gestarte Mantelfoon wil de stedelijke organisatie van mantelzorgondersteuning in Rotterdam optimaliseren. DSP onderzocht de tevredenheid onder de ketenpartners over Mantelfoon in 30 interviews met de ketenpartners die zeer tevreden zijn over de samenwerking met 45 verschillende ketenpartners welzijnspartijen, wijkteams, huisartsen/praktijkondersteuners, en mantelzorgmakelaars. De Mantelfoon is door DSP-groep in de jaren erna meermaals geëvalueerd onder ketenpartners en onder klanten/mantelzorgers.
• Onderzoek naar de meerwaarde van, en procesbegeleiding van drie pilots Logeerzorg voor ouderen, in opdracht van VWS (2021). DSP-groep bood procesbegeleiding op maat aan drie pilots logeerzorg voor ouderen in Utrecht Zuidoost, Hoeksche Waard en de Peelregio Deze drie regio’s konden hierdoor hun samenwerking continueren en verdiepen. Ook hebben we de ‘lessens learned’ uit de drie pilots gebundeld en de onderlinge kennisdeling die wij vanuit DSP initieel hebben georganiseerd, vormde de basis voor het huidige Kennisnetwerk Logeerzorg, dat wordt ondersteund door Movisie. Parallel aan de procesbegeleiding voerden we onderzoek uit naar de kosten en baten voor logeerzorg voor ouderen. We interviewden mantelzorgers en betrokken professionals en toonden aan dat logeerzorg eraan bijdraagt dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen, en dat het gebruik van logeerzorg verschillende positieve effecten heeft voor zowel de oudere, als de mantelzorger. Ook bleek de inzet van logeerzorg kostenefficiënt. Omdat de baten echter veelal bij een andere partij terechtkomen dan bij de investerende partij, adviseerden we VWS om in gesprek met zorgkantoren, zorgverzekeraars en VNG te komen tot een verdeelsleutel voor de bekostiging van logeerzorg.
• Evaluatie van het Programma Goed voor Elkaar in opdracht van Movisie (2012). Nul en eindmeting: Hoe kunnen gemeenten mantelzorg en vrijwilligerswerk bevorderen en ondersteunen? Die vraag stond de afgelopen jaren centraal in het landelijke adviesprogramma Goed voor Elkaar van Movisie. Bijna 200 gemeenten werden geadviseerd. DSP-groep bracht in kaart wat alle inspanningen hebben opgeleverd: wat zijn succesvolle manieren gebleken om lokaal invulling te geven aan vrijwilligerswerk- en mantelzorgondersteuning? En wat is de bijdrage hierin geweest van de adviesstructuur van Goed voor Elkaar?