Crossovers Cultuur

De provincie Utrecht wil crossovers cultuur stimuleren en faciliteren en daarmee de dynamiek die er in de samenwerking tussen cultuur, creativiteit en maatschappelijke vraagstukken zit vergroten en benutten.  Met deze aanpak wil de provincie dat de methodiek van de crossover cultuur meer wordt

toegepast bij de aanpak van provinciale en lokale vraagstukken. En hoe vaker crossovers worden toegepast,  hoe meer nieuwe oplossingen voor deze vraagstukken. En niet alleen dat,  op termijn zal de toepassing ook indirect en direct de culturele en creatieve sector versterken.

Goede voorbeelden crossovers cultuur

Om deze ambitie te verwezenlijken heeft de provincie Utrecht DSP-groep gevraagd een verkenning uit te voeren naar goede voorbeelden van crossovers cultuur in Nederland en de bijbehorende platforms. DSP sprak met vertegenwoordigers uit de creatieve sector, het onderwijs en de overheid. Samen met Kennisland  organiseerde DSP-groep een sessie met voorbeelden, lokale cases en presentaties.  Het resultaat is een verkenning met een overzicht van succesfactoren en een inspiratiegids met goede voorbeelden.

Verschillende invalshoeken combineren

Maatschappelijke vraagstukken worden complexer en onze bestaande oplossingen voldoen vaak niet meer. Daarom hebben deze vraagstukken een benadering nodig vanuit verschillende invalshoeken. Ze kunnen niet worden opgelost met één bril op.  Het is dus nodig dat er vanuit verschillende perspectieven naar de vraag wordt gekeken. Met culturele crossovers gebeurt dit door bijvoorbeeld technologie, kunst en beleid bij elkaar te brengen in een spannende samenwerking. Door deze verschillende invalshoeken te combineren, kan op een innovatieve en vernieuwende manier naar oplossingen worden gezocht. Oplossingen, waar je van tevoren nooit aan had gedacht.  Hierdoor kan een crossover cultuur een urgent maatschappelijk probleem op een nieuwe wijze op de kaart zetten en een toekomstgerichte oplossing bieden.

Crossovers = samenwerking en co-creatie

Het werken in crossovers betekent samen werken en co-creatie. Steeds meer organisaties en initiatieven zien dit in en initiëren deze samenwerking. Ook het kunstvakonderwijs richt opleidingen in die deze werkwijze als uitgangspunt hanteren bij het opleiden van nieuwe makers en ontwerpers.

Uitvoering crossovers nog in ontwikkeling

Hoewel de creatieve sector (waaronder kunst en cultuur) steeds vaker ruimte krijgt om (interdisciplinair) mee te werken, blijkt het lastig om goede ideeën en initiatieven ook daadwerkelijk tot uitvoering te brengen.  Vaak ligt dat aan het moment waarop de creatieve en culturele sector bij een vraagstuk worden betrokken (te laat), de taalverschillen tussen sectoren, de haalbaarheid van de creatieve oplossing in de ogen van de eigenaar of gebruiker, de competentieverschillen (kun je in opdracht werken en kun je daarin je autonomie bewaren, kun je daadwerkelijk samenwerken), het ontbreken van een goede bemiddelaar of een effectief en inspirerend samenwerkingsplatform, de ‘angst voor het onbekende’ en gebrek aan markt voor een eindproduct.

Verkenning succesfactoren

DSP-groep verkent de crossovers cultuur en de bijbehorende platforms in Nederland. Bij de inventarisatie en analyse van voorbeelden kijken we naar het  ontstaan van initiatieven, hoe partijen elkaar weten te vinden, welke businessmodellen er zijn en in hoeverre de waarde van de culturele en creatieve sector zichtbaar is en voor wie. Wat zijn goede voorbeelden van crossovers cultuur (inhoud, methodiek, organisatie) en waarom zijn ze goed? Wat zijn, kortom, de succesfactoren?

Veel oefenen en elkaar verrassen met bijzondere oplossingen en projecten zijn van belang om de crossover als aanpak tot bloei te brengen. En rekening houden met die kenmerken die al uitgevoerde crossovers succesvol maken. Toekomstige initiatiefnemers van crossovers kunnen hiervan leren en profiteren.
Twee publicaties kunnen daarbij zeker van nut zijn:

• Crossovers Cultuur, nieuwe oplossingen voor complexe vraagstukken (DSP-groep met medewerking van Kennisland, 2016)
• Van Waterplein tot Shrinking Man, culturele crossovers die inspireren (DSP-groep 2016)