Voor burgers van de Europese Unie geldt het vrije verkeer van werknemers, waardoor zij onder andere het recht hebben om in een ander EU-land te werken zonder een werkvergunning. Door deze ‘open grenzen’ binnen Europa vindt steeds meer grensoverschrijdende arbeid plaats.

Pre-employment screening

In verschillende Europese landen wordt een vorm van screening op de justitiële achtergrond van potentiële werknemers toegepast, de zogenaamde ‘pre-employment screening’. De juridische kaders, de methodieken en de criteria voor deze screening verschillen per lidstaat.

DSP-groep voerde in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam en in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum (WODC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid, tussen 1 juni 2017 en 1 juni 2018 onderzoek uit naar de screening van sollicitanten in de grensregio’s.

Screeningssystemen grensregio’s Benelux en Duitsland

Het onderzoek laat zien in welke mate werkgevers en (potentiële) werknemers in de grensregio’s van de Benelux en Duitsland (meer specifiek Noordrijn-Westfalen) gebruik maken van de systemen van pre-employment screening van een ander land.  De keuzes en afwegingen die daarbij worden gemaakt, en wat de ervaringen zijn met de screening komen ook aan bod. De drie centrale onderzoeksvragen waren:

  1. Wat zijn de belangrijkste kenmerken van de screeningssystemen in de Benelux en Duitsland?
  2. In welke mate wordt gebruik gemaakt van screening van beoogde grensarbeiders?
  3. Wat zijn de ervaringen van werkgevers en werknemers in de grensregio’s met screening van justitiële antecedenten?

Achtergrond

Om bredere informatie-uitwisseling met andere lidstaten voor screeningsdoeleinden te verkennen, is een Benelux werkgroep ingesteld. De Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen is, als enige niet-Benelux-lidstaat, ook aangesloten bij deze werkgroep.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft behoefte aan inzicht in de toepassing van pre-employment screening van werknemers op justitiële antecedenten, vooral in de grensregio’s van Nederland. In de Benelux waren er in 2016 ca 81.000 grensarbeiders (www.benelux.int). Dit zijn werknemers die in het ene land werken en in het andere land wonen. In Nederland en Noordrijn-Westfalen waren er in 2012 ca. 33.000 grensarbeiders. De verwachting is dat momenteel in de grensregio’s meer grensoverschrijdende arbeid plaatsvindt en dat er dus meer gebruik wordt gemaakt van de screening op justitiële antecedenten uit de buurlanden.

Wil je meer weten over pre-employment screening?

Neem dan contact op met Wendy Buysse. Zij vertelt je er graag meer over.