Naar collectieve inzet en financiering van Zorg in Onderwijstijd
- 2025
- Nederland
- Meerjarig onderzoek en implementatie
Wat hebben we gedaan
Sinds 2020 onderzoekt, adviseert en ondersteunt DSP-groep – vaak samen met Oberon – de landelijke en regionale aanpak van zorg in onderwijstijd. Dit begon met een grootschalig landelijk onderzoek in opdracht van OCW en VWS, waarbij de zorginzet op 50 (v)so-scholen in kaart werd gebracht. Vervolgens hebben we beleidsopties verkend en modellen ontwikkeld voor collectieve financiering. In diverse jeugdregio’s, zoals Hart van Brabant, Holland-Rijnland, Zuidoost-Brabant, Rijk van Nijmegen en Land van Cuijk, zijn we met concrete implementatievraagstukken aan de slag gegaan. Het doel: zorg in onderwijstijd eenvoudiger, effectiever en inclusiever organiseren. Naast de onderzoeksrapportages hebben we praktische factsheets en implementatieplannen opgeleverd die scholen, gemeenten en zorgaanbieders ondersteunen bij een soepele overgang naar een collectief zorgmodel.
Voor wie hebben we dat gedaan
We zijn gestart met een groot en meerjarig onderzoek (2020-2022) in opdracht van de ministeries Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (OCW) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). In vervolg hierop hebben we tal van opdrachten op dit vlak uitgevoerd voor jeugdregio’s: Hart van Brabant, Holland-Rijnland, Zuidoost-Brabant, Rijk van Nijmegen, Land van Cuijck.
Eenvoudiger, effectiever en inclusiever
Zorg in onderwijstijd moet eenvoudiger, effectiever en inclusiever worden georganiseerd om leerlingen de ondersteuning te bieden die ze nodig hebben, zonder onnodige bureaucratie. De versnippering van zorg, afhankelijkheid van individuele indicaties en complexe administratieve processen belemmeren een integrale aanpak en leiden tot ongelijkheid in toegang tot zorg. Door collectieve financiering en vaste zorgprofessionals op school te organiseren, creëren we een stevige zorgbasis op scholen die zorgt voor continuïteit, preventie en kostenbesparing. De systematiek is in eerste instantie gericht op het gespecialiseerd onderwijs (so, vso, sbo), maar is op termijn ook geschikt voor uitrol naar het regulier (passend) onderwijs.
Belangrijkste bevindingen
- Collectieve financiering zorgt voor efficiëntere inzet van jeugdhulp en kortere wachttijden;
- Door vaste zorgprofessionals versterkt de samenwerking tussen onderwijs en zorg;
- Het nieuwe model maakt zorg flexibeler en minder afhankelijk processen;
- Het nieuwe model leidt tot vroegtijdige signalering en minder escalatie van problemen;
- De ervaringen in de verschillende voorloperregio’s dienen als inspiratie voor andere regio’s.
Transparant en eerlijk
Op basis van ons landelijke onderzoek en data-analyses in verschillende regio’s hebben we referentiegegevens verzameld over de kosten per school en de zorgzwaarte van verschillende leerlingpopulaties. Hieruit blijkt dat de gemiddelde kosten voor jeugdhulp op school sterk variëren. Waar de ene school beschikt over een zorgbudget van tonnen, heeft de andere school vrijwel niks. Deze verschillen zijn veelal historisch gegroeid en/of hangen af van deelname aan pilots. Dit leidt tot ongelijkheid en inefficiëntie.
We willen toe naar een transparantere en eerlijkere bekostigingsgrondslag op basis van leerlingaantal en de ondersteuningsbehoefte (zorgzwaarte) van de totale leerlingpopulatie. Daarin staat centraal dat de zorginzet zo collectief en preventief als mogelijk en zo individueel en curatief als nodig wordt georganiseerd. In diverse regio’s worden nu stappen gezet om dit model concreet vorm te geven.
Downloads
De kracht van collectieve financiering van Zorg in Onderwijstijd – Ontwikkelingen en aanvullende inzichten uit schooljaar ’22-’23
Naar collectieve financiering van Zorg in Onderwijstijd – Eindrapport
Jeugdhulp op School (JOS) in Holland Rijnland onder de loep – Factsheet
Meer weten?
Paul Duijvestijn
“Ik schakel graag tussen beleid en praktijk, no-nonsense en met de voeten in de klei!”