De Inclusieve Buurtschouw

Volgens cijfers van het CBS heeft 50% van de jongeren minstens één keer per maand te maken met straatintimidatie. Twee op de drie jonge vrouwen is weleens lastiggevallen op straat. Vooral in grote steden zoals Amsterdam komt straatintimidatie vaak voor. Veel inwoners krijgen bijna op dagelijkse basis te maken met intimiderend gedrag zoals naroepen, uitschelden, aanraken of bespugen. Reden genoeg voor de gemeente Amsterdam om (seksuele) straatintimidatie, discriminatie en onveiligheid actief aan te pakken. DSP-groep gaat hiermee aan slag in verschillende stadsdelen in Amsterdam.

Programma tegen Seksuele Intimidatie en Seksueel Geweld

Sinds 2021 wordt de gemeentelijke Aanpak Straatintimidatie uitgevoerd door het programma tegen Seksuele Intimidatie en Seksueel Geweld (SISG). Binnen de aanpak wordt met verschillende uitvoerende organisaties samengewerkt om de veiligheid van (in het bijzonder) meiden, vrouwen en LHBTIQ+-Amsterdammers in de openbare ruimte en in het uitgaansleven te vergroten. Een van de maatregelen binnen de aanpak is de Inclusieve Buurtschouw in samenwerking met DSP-groep.

Wat is de Inclusieve Buurtschouw?

Het doel van de schouw is om zicht te krijgen op de veiligheidsbeleving in een gebied, door de ogen van deze groepen en professionals in de wijk. Bij de schouw lopen medewerkers van de gemeente, politie en maatschappelijke organisaties mee. Ook worden burgers en specifieke doelgroepen uitgenodigd om mee te lopen. De stadsdelen organiseren de schouwen op plaatsen waar buurtbewoners zich onveilig voelen of waar meldingen van straatintimidatie zijn gedaan. Samen gaan ze de wijk in en aan de hand van een door DSP opgestelde checklist lopen ze door woonwijken, parken en pleinen, uitgaansgebieden en OV-locaties.

Vijf buurtschouwen

In 2022 heeft DSP-groep drie buurtschouwen georganiseerd in Nieuw-West, Zuidoost en Centrum, in opdracht van SISG. Eind 2023 mocht DSP-groep nog twee buurtschouwen organiseren: twee in Nieuw-West, en afgelopen januari 2024 nog één in Noord. In november 2023 vond de eerste buurtschouw in stadsdeel Nieuw-West plaats. Het stadsdeel koos voor een route aan de zuidkant van de Sloterplas, omdat hier incidenten waren gemeld waarbij mensen uit de LGBTQI+ community slachtoffer waren van intimidatie en geweld. In Noord liepen we in december 2023 de schouw rondom het metrostation Noord. Dit is een gebied in ontwikkeling. Daarom wilde het stadsdeel hier meer zicht krijgen op het gebruik van deze nieuwe openbare ruimte.

Bij de tweede schouw in Nieuw-West, januari 2024, liepen we in de buurt rondom het Dijkgraafplein, vanwege signalen van gevoelens van onveiligheid en overlast daar. De opkomst was hoog bij alle drie de schouwen en deelnemers lieten zich positief uit over het verloop van de schouw. Ze gaven aan dat het heeft gezorgd voor verbinding en meer inzicht in de ervaringen van andere groepen mensen. Op verschillende plekken hebben we gesproken over onveiligheidsgevoelens en waar deze vandaan kwamen. Maar er is ook constructief gesproken over verbetermogelijkheden. De stadsdelen gaan nu aan de slag met de opgehaalde input.

Voorafgaand aan de schouw gaf Aline Petersen een presentatie over het begrip (seksuele) straatintimidatie en het doel van de schouw. Burgemeester Halsema liep mee tijdens de buurtschouw en ging in gesprek met de deelnemers.

Meer lezen?

• Lees het artikel ‘Design strategies to make streets safer for women’ van Paul van Soomeren in het Engelse tijdschrift Quartz.
• Lees meer over ons onderzoek ‘Van straatintimidatie tot seksueel misbruik’
• Of lees meer over straatintimidatie in zijn algemeenheid.