Evaluatie gemeentelijk cameratoezicht: de DSP-aanpak

Evaluatie gemeentelijk cameratoezicht

Al ruim 20 jaar voeren wij vanuit DSP-groep evaluaties uit van gemeentelijk cameratoezicht. Ook het afgelopen jaar vroegen twee gemeenten om een evaluatie: Helmond en Zaltbommel.

Ideaaltypisch onderzoeksmodel

In de ideale wereld zouden we de inzet van cameratoezicht onderzoeken met een 0-meting, een
1-meting en een vergelijkbaar controlegebied. In de praktijk is dit echter niet realistisch, omdat een nulmeting vaak ontbreekt. Ook is het meestal niet mogelijk een goed vergelijkbaar controlegebied te vinden. Bovendien zijn camera’s altijd onderdeel van een pakket aan maatregelen en veranderen omstandigheden in de loop van de tijd. Zelfs de beste onderzoeksopzet geeft dus geen definitief antwoord op de vraag of camera’s effectief zijn. En het geeft zeker geen antwoord op de vraag hoé camera’s werken.

DSP-aanpak

Wij openen de ‘black box’ van camera’s. We laten zien wat de camera’s, het live cameratoezicht, de opvolging op straat en de opsporing achteraf daadwerkelijk opleveren. We kijken hierbij niet naar de outcome, maar naar de output van camera’s:

• Wat wordt met de inzet van camera’s beoogd?
• Hoeveel uur live toezicht is er?
• Wat gebeurt er tijdens die uren?
• Wat levert het aan concrete resultaten op?

Drie onderdelen aanpak

Onze aanpak bestaat daarbij uit drie onderdelen:

1. Expliciteren van beleidstheorieën – op welke wijze en voor welke problemen zouden de camera’s moeten werken?
2. Wetenschappelijke toets – is het plausibel dat het zo werkt en is daar elders al bewijs voor gevonden?
3. Empirische toets – wat zien we in de praktijk achter de beeldschermen en in hoeverre sluit dat aan op de beoogde doelen?

Daarbij maken we gebruik van deskresearch, interviews met betrokken professionals, literatuuronderzoek, observaties in de toezichtcentrale en straatenquêtes onder bewoners.

Cameratoezicht Helmond en Zaltbommel

Deze twee gemeenten onderzochten we op deze manier. Hieronder staan de rapporten die inmiddels openbaar zijn. In Helmond presenteerden we het rapport aan de gemeenteraad. In Zaltbommel zijn, naar aanleiding van ons onderzoek, camera’s bij twee winkelcentra weggehaald, omdat deze geen toegevoegde waarde meer hadden.