nl
In de afgelopen vijftien jaar is het aantal arbeidsmigranten uit Centraal en Oost Europa gegroeid. De grootste groep bestaat uit Poolse werknemer: in 2015 werkten ruim 41.000 Poolse mensen in heel Noord Brabant. De arbeidsmigranten werken vaak via een uitzendbureau in sectoren die kiezen voor een flexibele schil, zoals de logistiek, distributie, productie en (glas)tuinbouw. Ze dragen bij aan de Nederlandse economie, maar wie zijn deze mensen eigenlijk? En voor welke uitdagingen staan de gemeenten in deze regio? Samen met het team van Marleen van der Haar van Het PON uit Tilburg zijn we het veld ingegaan om meer zicht te krijgen op de woon- en werksituatie van deze groep werknemers in de regio. Dit in opdracht van de Metropool Regio Eindhoven (MRE).
Wonen en werken
Veel Poolse werknemers zijn al jaren werkzaam als uitzendkracht in Nederland. Sommigen werken voor dezelfde werkgever via een bepaald uitzendbureau, anderen zoeken naar nieuwe kansen via andere uitzendbureaus of werkgevers. Huisvesting blijft echter een probleem. Niet alleen voor de huisvesters, gemeenten en omwonenden, maar ook voor de Poolse werknemers zelf. De woonomstandigheden verschillen per verhuurder en zijn niet altijd even goed. Ondanks dat de meesten op een tijdelijke basis via de uitzendbranche werkzaam zijn, en niet altijd zeker zijn van het aantal uren dat ze per week werken, is werk toch de belangrijkste reden om naar Nederland te komen. In Polen blijft het nog steeds moeilijk om werk te vinden tegen een goed salaris. Poolse werknemers worden veelal gezien als harde en flexibele werkers. Tegelijkertijd blijken ze ook een kwetsbare groep te zijn in een land waar ze de taal niet kennen en ook niet altijd op de hoogte te zijn van hun rechten en plichten. Dit leidt regelmatig tot misstanden en oneerlijke behandeling.
Regionale en landelijke aanpak
De gemeenten in de MRE zien deze problemen ook en hebben dit vraagstuk op de agenda gezet. Sommige gemeenten hebben al een lokale aanpak ontwikkeld, maar er is nog geen gedeelde regionale visie op dit vraagstuk. Uit het onderzoek blijkt dat het vraagstuk niet alleen lokaal, maar regionaal of zelfs landelijk moet worden aangepakt. Arbeidsmigratie beperkt zich namelijk niet tot de grenzen van de gemeenten, maar gaat over de grenzen van de gemeenten, provincies en zelfs de staat heen. Wonen en werken behoeft namelijk niet in dezelfde gemeente plaats te vinden. Daarnaast is een stevige integrale aanpak belangrijk. De huisvesting en het werk van de Poolse werknemers, maar ook van andere groepen arbeidsmigranten, worden vaak door één partij georganiseerd, waardoor een afhankelijkheidspositie ontstaat. Naast wonen en werken zou dit vraagstuk bovendien ook vanuit het sociale domein moeten worden benaderd. Participatie in de samenleving is een thema dat nu nog onderbelicht blijft.
Rapport
Lees hier het volledige rapport ‘Van zorg naar sturing: Het arbeidsmigrantenvraagstuk in de metropoolregio Eindhoven’ (website PON).
