Uit onderzoek van I&O Research en DSP-Groep in opdracht van het ministerie van BZK blijkt dat agressie en geweld tegenover overheidsmedewerkers in de afgelopen jaren is gedaald. Deze daling is te zien over de hele breedte, van verbale agressie tot ernstige fysieke incidenten. Een van de verklaringen is dat door digitalisering van de dienstverlening het aantal persoonlijke en telefonische

contacten tussen burgers en de overheid afneemt. Maar ook ambtenaren die wel dagelijks direct contact hebben met burgers, ervaren minder agressie en geweld. De aanpak van ‘Veilige Publieke Taak’ van de afgelopen jaren lijkt te hebben gewerkt, voor wat betreft overheidsmedewerkers in het openbaar bestuur.

Stijging agressie en geweld politieke ambtsdragers

Tegenover de daling van het aantal overheidsmedewerkers dat met agressie en geweld te maken heeft, staat een stijging van het aantal politieke ambtsdragers, zoals burgemeesters, wethouders en raadsleden dat met geweld en agressie is geconfronteerd. Ruim een kwart van de politieke ambtsdragers bij provincies, waterschappen en gemeenten is in de afgelopen 12 maanden geconfronteerd met agressie en geweld. Dat is een stijging ten opzichte van 2014 maar ligt wel lager dan eerdere metingen in 2010 en 2012.

Agressie via sociale media verdubbeld

Een opvallende trend in de afgelopen twee jaar is dat het aantal politieke ambtsdragers dat te maken heeft met agressie via sociale media is verdubbeld. De recente toename van agressief en intimiderend gedrag geldt overigens met name burgemeesters en gemeenteraadsleden. De verklaring ligt mede in de recente heftige discussies over de opvang van asielzoekers.

Monitor Veiligheid en Integriteit openbaar bestuur

Het kabinet streeft naar een veilig en integer openbaar bestuur. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is daarvoor verantwoordelijk. Een belangrijke voorwaarde voor de aanpak van agressie en geweld en integriteitschending is dat de omvang en ontwikkeling van het probleem bekend zijn. Hiervoor laat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) monitoronderzoek uitvoeren onder medewerkers en politieke ambtsdragers in het openbaar bestuur. De monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur werd tot dusver elke twee jaar uitgevoerd en de monitor Integriteit Openbaar Bestuur kent een cyclus van vier jaar. Beide monitors bestaan uit een belevingsonderzoek naar agressie en geweld en integriteit onder ambtenaren en politieke ambtsdragers en een enquête onder griffiers en secretarissen/directeuren over het aantal meldingen en het organisatiebeleid. Met ingang van 2016 zijn beide monitors samengevoegd tot de monitor Veiligheid en Integriteit openbaar bestuur. De nieuwe monitor dient de stand van zaken rondom integriteit en veiligheid inzichtelijk te maken, met name richting de Tweede Kamer. De monitor brengt trends en ontwikkelingen in kaart. Dit inzicht is van belang met het oog op de verdere beleidsontwikkeling en voor de aanpak van agressie en geweld en integriteitsbeleid. I&O Research voerde samen met DSP-groep dit onderzoek uit.

Rapport

Het rapport over de Monitor Integriteit en Veiligheid openbaar bestuur, is dinsdag 29 november door Minister Plasterk aangeboden aan de Tweede Kamer.

Download hier rapport en brief aan de Tweede Kamer

Meer weten over de monitor Veiligheid en Integriteit openbaar bestuur?

Neem dan contact op met Oberon Nauta. Hij vertelt u er graag meer over.