Aanpak Top600 en het Actiecentrum Veiligheid

Aniek Verwest is intensief betrokken bij de Top600-aanpak in Amsterdam: een aanpak gericht op veelplegers van high impact delicten. De regie op de aanpak vindt plaats vanuit het in 2015 opgerichte  Actiecentrum Veiligheid (voorheen Veiligheidshuis). Aniek is mede verantwoordelijk voor het stimuleren van

samenwerking tussen de betrokken straf-  en zorgpartners, het signaleren en het oplossen van systeemfouten en de criteria voor in- en uitstroom van de lijst. In 2015 ontwikkelde zij samen met de projectleider Top600 een speciale opleiding voor de Top600-regisseurs (de casusregisseurs).

Drie hoofdlijnen Top 600

Amsterdam is in 2011 begonnen met de aanpak van 600 criminele veelplegers van high impact crime. Deze relatief kleine groep is verantwoordelijk voor ruim 15.000 delicten. De Aanpak Top600 is een integrale samenwerkingsvorm tussen de gemeente Amsterdam, politie, Openbaar Ministerie, reclasserings-, zorg- en jeugdorganisaties. Er zijn ruim 40 organisaties verbonden aan de Top600-aanpak. De aanpak kent drie hoofdlijnen die met elkaar samenhangen:

1. Lik-op-stuk: snel, consequent en streng optreden
   Dit betekent een versnelling in de strafrechtketen – van OM naar rechtbank tot en met gevangenis. De rechterlijke macht heeft bijvoorbeeld speciaal voor de Top600 een ‘fast-lane’ voor hoger beroeps zaken ingericht waardoor deze binnen drie maanden op zitting staan.
2. Zorg: verplicht screenen en zorg als vast onderdeel naast de straf
   Het screenen geeft inzicht in de psychische gesteldheid en het verstandelijk vermogen van de persoon. Daarnaast gaat het om het verkrijgen van inzicht in woonbehoefte, dagbesteding, leefpatroon en de behoefte aan leer/werktrajecten. Hiermee kan de Top600-persoon ook in een passend zorgtraject worden geplaatst.
3. Instroombeperking: gezinsaanpak in het belang van de broertjes en zusjes
   Door interventies in het gezin, door screening van de broertjes en zusjes en door te zorgen dat zij naar school gaan en een startkwalificatie halen, is er aandacht voor het gezin en de totale leefomgeving van de Top600-persoon.

Inzet regisseur

De inzet van de regisseur zorgt ervoor dat gaten die in ketensamenwerking snel kunnen ontstaan, worden gedicht. De regisseur stelt gezamenlijk met alle betrokken ketenpartners een plan van aanpak op, coördineert de interventies, monitort de uitvoering van het plan van aanpak en stuurt op tijd bij. Hij is eerste aanspreekpunt, bruggenbouwer, durft creatief te denken en zet continue in op het motiveren van zowel de Top600-persoon als de ketenpartners om te doen wat nodig is.

Opleiding Top600-regisseurs

Al vanaf het begin van haar opdracht is de rol van de regisseurs een belangrijk aandachtspunt van Aniek. In 2015 ontwikkelde zij in samenwerking met de projectleider Top600 een speciale opleiding voor de Top600-regisseurs. In de opleiding was zowel aandacht voor het uitbreiden van kennis over straf en zorg als het bouwen aan persoonlijke vaardigheden. Resultaat van het eerste opleidingsjaar is dat regisseurs nu nog beter in staat zijn hun regierol te pakken binnen deze persoonsgerichte aanpak. Ook maken regisseurs van de verschillende organisaties nu veel vaker en sneller gebruik van elkaars expertise.

Detentie & Terugkeer

Aniek is binnen het Actiecentrum Veiligheid ook betrokken bij de opbouw van het programma Detentie & Terugkeer. Binnen de Top600 is een succesvolle werkwijze opgebouwd voor het organiseren van nazorg detentie, welke binnen dit programma wordt uitgebouwd naar een grotere groep (ex)gedetineerden. Doel is het zo klein mogelijk maken van de kans op terugval in criminaliteit van (ex-)gedetineerden die terugkeren naar Amsterdam. Dit door het verbeteren van de informatiepositie, integrale regie en het oplossen van systeemfouten. Hiervoor werkt Aniek nauw samen met de Dienst Justitiële Inrichtingen en heeft zij veel kennis en ervaring opgedaan binnen het gevangeniswezen. DSP is ook gevraagd de monitor die zij ontwikkelde voor nazorg detentie Top600 uit te bouwen naar een monitor voor het programma Detentie & Terugkeer.