Hoogbouw: leren van beheren

Hoogbouw is opeens weer populair in Nederland. Dat was jarenlang anders, want het drama van de mislukte hoogbouwgolf uit de jaren 60/70 van de vorige eeuw – met als dieptepunt de Amsterdamse Bijlmermeer – daverde nog vele jaren na. De Bijlmer, een hoogbouwwijk met 17.000 woningen en meer dan 40.000 inwoners, werd voor meer dan twee derde afgebroken. Deze ‘saneringsoperatie’ kostte ongeveer anderhalf miljard euro. De droom van idealistische stadsontwikkelaars werd een nachtmerrie en leverde hoogbouw een flink trauma op.

Weer hoog bouwen door huidig woningtekort

Anno 2020 is het nijpende woningtekort wederom een belangrijk motief om hoog te bouwen. Het klinkt aannemelijk: ‘we moeten de komende jaren heel veel mensen huisvesten en als we hoog bouwen kunnen we meer mensen kwijt’. Toch is deze redenering veel te simpel.

Hoog bouwen is nog geen hoge dichtheid

Er wordt te makkelijk vanuit gegaan dat hoog bouwen betekent dat er veel meer woningen/mensen op een vierkante kilometer passen: hoog bouwen = hoge dichtheid. Maar hoogbouw en hoge dichtheid blijkt in Nederland een zeldzame combinatie. De Bijlmermeer was met al zijn hoogbouw de wijk met de laagste woningdichtheid in Amsterdam.

Duur, winderig en onveilig

Hoogbouw vereist namelijk allerlei voorzieningen die in laagbouw vaak niet nodig zijn: trappenhuizen, hallen, liften, brandliften en -compartimenten, galerijen, technische/service ruimten, schachten en niet te vergeten de noodzakelijke open ruimte tussen de gebouwen ten behoeve van ‘licht, lucht en ruimte’. Daarom pakt de bouw en het beheer van hoogbouw ook duurder uit, maar bovendien is hoogbouw minder geschikt voor gezinnen met kinderen. Daarnaast is hoogbouw – zeker in het extremer wordende Nederlandse klimaat – ‘winderiger’ en daarmee minder aangenaam. Hoogbouw kent meer semipublieke ruimtes en dat leidt nogal eens tot conflicten en gedoe. En lest best speelt bij hoogbouw vaak sociale onveiligheid een rol, zeker als de ruimtes tussen de gebouwen groot, groen en onoverzichtelijk zijn en er sprake is van dode plinten vol bergingen.

Artikel Hoogbouw: leren van beheren

Lees in het artikel van Paul van Soomeren in Service Magazine wat er in het verleden niet goed ging en waarom hoogbouw specifieke problemen met zich meebrengt.

Misschien moeten we toch serieuzer proberen te reflecteren op de lessen uit het verleden: leren van beheren.