nl
In september 2022 heeft de gemeenteraad van Almere groen licht gegeven voor het maken van een ontwikkelplan voor het woon/zorg-experiment De BinnenHaven. Wooncoöperatie De BinnenHaven wil een eigen woningcomplex ontwikkelen in Almere Haven. Het Woningbouwatelier van Almere wilde het langlopende proces van dit experiment evalueren, om inzicht te krijgen in lessen voor de toekomst. Hiervoor maakte DSP-groep een tijdslijn en haalde de ervaringen en zienswijzen op van het Woningbouwatelier, de betrokken gemeentelijke teams en de initiatiefnemers van De BinnenHaven.
Andere woonvormen nodig
De behoefte aan andere woonvormen voor mensen met een zorgbehoefte neemt toe door de vergrijzing en het langer zelfstandig thuis wonen. Dit vraagt om innovatieve oplossingen voor wonen, welzijn en zorg, volgens gemeente Almere. Het Woningbouwatelier sloot daarom in 2016 aan bij de prijsvraag Who Cares, een initiatief van onder andere de toenmalige Rijksbouwmeester Floris Alkemade. Het Woningbouwatelier wilde hiermee de meest vernieuwende ideeën voor Almere ophalen, als katalysator voor wijkvernieuwing, en deze vervolgens toepassen in Almere Haven.
Prijsvraag Who Cares
Het winnende voorstel van deze prijsvraag, was van wooncoöperatie De BinnenHaven. Na een lange verkenning is in september 2022 de vervolgstap naar realisatie gemaakt. De gemeenteraad besloot toen unaniem om De BinnenHaven een aangepast kader voor de grondprijsberekening te gunnen. Voor het Woningbouwatelier was dit het moment om het Who Cares experiment te evalueren, om inzicht te krijgen in het doorlopen proces en in lessen voor de toekomst.
Wooncoöperatie past niet in een regulier beleidshokje
De BinnenHaven kent een afwijkende organisatievorm, namelijk die van een wooncoöperatie. Een wooncoöperatie is collectief eigenaar van het wooncomplex en is, volgens de Woningwet, ‘een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid die zich ten doel stelt om haar leden in staat te stellen zelfstandig te voorzien in het beheer en onderhoud van de door hen bewoonde woongelegenheden en de direct daaraan grenzende omgeving’. Hierbij is geen sprake van een winstoogmerk. Omdat de wooncoöperatie geen corporatie én geen commerciële projectontwikkelaar is, is deze niet in een regulier beleidshokje te plaatsen voor bijvoorbeeld de grondprijsbepaling.
Spanningsveld experiment en regulier beleid
Na de toekenning van de prijs volgde een langlopend proces dat alle betrokkenen (de gemeente en het initiatiefteam/ de vereniging De BinnenHaven) moeizaam vonden verlopen. Er was een spanningsveld tussen het experiment en reguliere gemeentelijke processen. Uit de evaluatie blijkt onder andere dat de behoefte aan kaders vooraf groot is, zoals een kader voor de grondverkoop. Van belang is dat het Woningbouwatelier en de betrokken afdelingen samen de ruimte krijgen om te zoeken naar wat nodig is voor het experiment en wat (wettelijk) haalbaar is.
De verkenning rond het Who Cares experiment heeft een gemeentelijk kader voor wooncoöperaties opgeleverd. De gemeente gaat samen met de vereniging verder met het opstellen van een ontwikkelplan.
Meer lezen?
Ga hier naar de website van De BinnenHaven.
Ga hier naar de pagina van het experiment ‘Who Cares’ van Woningbouwatelier.
Lees ook over ons eerdere project ‘Bouwen door de buurt – pilot Almere‘.
Download hier het rapport
Meer weten over de evaluatie van het Who Cares-experiment of over wooncoöperaties?
Bel of mail dan met Yan Crabbendam. Hij staat je graag te woord.
-
Yan Crabbendam
Onderzoeker
Of lees meer over...
