Vanaf januari 2020 is de Wet zorg en dwang (Wzd) van kracht. In deze wet zijn de rechten geregeld van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening die (on)vrijwillige zorg krijgen. Het uitgangspunt is dat onvrijwillige zorg niet wordt toegepast, tenzij het niet anders kan (het zogenaamde: nee, tenzij-principe). De zorg voor ouderen met dementie en mensen met een beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis plaatsvinden.

Ondersteuning bij implementatie

De implementatie van deze nieuwe wet vraagt veel van zorginstellingen en ook huisartsen, wijkverpleegkundigen door het hele land. Er worden veel knelpunten ervaren om deze wet goed uitvoering te kunnen geven. Zo zijn er nieuwe samenwerkingsafspraken in de regio nodig voor bijvoorbeeld de inzet van externe deskundigen. En afspraken over de organisatie van crisisopvang in het kader van de Wzd.

Voor ondersteuning bij deze vraagstukken werd door het ministerie van VWS het coördinerend team Wzd opgericht. DSP-groep werkte tot en met december 2020 samen met Significant in dit team dat door zorgaanbieders kosteloos kon worden ingeschakeld voor hulp bij de implementatie van de Wzd.

Coördinerend team Wet zorg en dwang

Het coördinerend team ondersteunde bij het vinden van oplossingen en verbond aanbieders en regio’s en schakelde waar nodig experts in. Dit deden we in de intramurale en ambulante setting. Denk daarbij aan:

  • Het geven van kenniscolleges om medewerkers van organisaties te informeren over de Wzd
  • Organiseren en begeleiden van werksessies om te bepalen wat de Wzd voor organisaties betekent en hoe men tot een actieplan voor de (verdere) implementatie kan komen;
  • Ondersteunen bij het opstellen van een beleidsplan voor de implementatie;
  • Faciliteren bij het maken van werkafspraken, bijvoorbeeld over het snijvlak tussen Wet zorg en dwang en Wet verplichte ggz. Of werkafspraken met ggz en zorgkantoren, over Wzd-crisisopvang;
  • Faciliteren van bijeenkomsten om bestuurlijke afspraken te maken, bijvoorbeeld over samenwerking in de regio bij dubbelproblematiek (Wzd/Wvggz) of bijvoorbeeld over het oplossen van capaciteitsvraagstukken, zoals die van de Wzd-functionaris;
  • Tijdelijk ondersteunen van organisaties met een projectleider, aanjager of juridisch of medisch expert om de Wet zorg en dwang (verder) te implementeren;
  • Tijdelijk ondersteunen van organisaties in de vorm van een projectsecretaris;
  • Delen van goede voorbeelden en convenanten in het land waar de Wzd al is geïmplementeerd.

Het coördinerend team heeft meerdere instellingen en regio’s ondersteund. Zo ook de gehandicaptenzorginstelling Ipse de Bruggen. Zij hadden een samenwerkingsvraagstuk over de organisatie van de crisisopvang voor mensen met een verstandelijke beperking. De crisisopvang is een belangrijk onderdeel van de Wzd en hier zijn verschillende stakeholders bij betrokken:

Joris van Erp - Arts en Wzd-functionaris bij Ipse de Bruggen, gehandicaptenzorg

‘’We zijn blij met de inzet van het ondersteuningsteam bij het zoeken naar oplossingen voor crisisopnamen. Belangrijke voorwaarden voor een goede regie zoals het hebben van overzicht van beschikbare plaatsen en een praktische route bij het aanvragen van inbewaringstellingen zijn nog niet goed geregeld en dit bemoeilijkt een vlotte afhandeling van crisisopnamen. Het is het team met diplomatiek optreden gelukt de belangrijkste spelers aan tafel en de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Ook heeft het team ons op weg geholpen met het Wzd-beleidsplan door ons feedback te geven op ons conceptbeleidsplan.’’

DSP-experts

Voor meer informatie over (de implementatie van) de Wet Zorg en Dwang kun je contact opnemen met één van de DSP-experts: Mia Dieters Christel Scholten,  Babette Beertema, Yan Crabbendam.

Wil je meer weten over (de implementatie van) de Wet zorg en dwang?

Neem dan contact op met een van de DSP-experts van het team: Christel Scholten, Paul Duijvestijn of Yan Crabbendam. Zij vertellen je er graag meer over.