Ervaringsdeskundigheid voor de jeugdzorgarbeidsmarkt

In november 2021 is een motie aangenomen door de Tweede Kamer om te onderzoeken hoe meer ervaringsdeskundigheid kan worden aangetrokken en tevens geborgd voor de jeugdzorgarbeidsmarkt. Veronderstelling is dat er mogelijk nog onbenut arbeidspotentieel te vinden is voor de jeugdzorg onder de mensen die zelf ervaring hebben met jeugdzorg. Omdat zij zelf in hun jeugd in aanraking zijn gekomen met jeugdzorg, of omdat zij daar bijvoorbeeld via hun kind of kinderen ervaring mee hebben.

Verleiden en verrijken

Als er mensen met eigen ervaringen binnen de jeugdzorg toestromen naar de jeugdzorgarbeidsmarkt (verleiden), kan dit zorgen dat het personeelstekort mogelijk afneemt of stabiliseert, zo is de gedachte. Bovendien is het denkbaar dat de inzet van ervaringsdeskundigheid de kwaliteit van de zorg ten goede komt (verrijken). De focus ligt daarbij op de inzet van ervaringsdeskundigheid als ‘extra’ bovenop een relevante opleiding tot jeugdprofessional.

Uitvoering quickscan

Om een beeld te schetsen van de stand van zaken van de inzet van ervaringsdeskundigheid voor en door de jeugdzorgmarkt, onderzoekt DSP de volgende punten:

• Visie op (de inzet van) ervaringsdeskundigheid bij opleidingen voor jeugdzorgprofessionals: Welke plek heeft ervaringsdeskundigheid in het curriculum? 
• Visie op (de inzet van) ervaringsdeskundigheid bij werkgevers in jeugdzorg
• Hoe er op dit moment al uitvoering wordt gegeven om ervaringsdeskundigen aan te trekken voor de jeugdzorgarbeidsmarkt
• Mogelijkheden voor het vergroten van het potentieel aan ervaringsdeskundigen

We verkenden in hoeverre opleidingen en werkgevers bij hun werving aandacht hebben voor ervaring in de jeugdzorg. We brachten deze thema’s in beeld door het uitvoeren van een literatuurstudie, verkennende gesprekken met experts en interviews met diverse stakeholders, zoals (ervaringsdeskundige) professionals, opleidingsinstituten en studenten, werkgevers en branche-partijen binnen de jeugdzorg. Hieruit blijkt dat er kansen liggen voor werkgevers, onderwijs en brancheverenigingen om het potentieel te benutten. Het gaat om kleine groepen jongeren en volwassenen met eigen ervaring in de jeugdzorg.

Rapport naar de Tweede Kamer

Het rapport dat DSP schreef is naar de Tweede Kamer gestuurd.  U kunt het rapport hieronder lezen.

Uit de brief van VWS aan de Tweede Kamer:

“We zijn het met de onderzoekers eens dat er kansen liggen voor werkgevers, onderwijs en brancheverenigingen om het (beperkt) potentieel aanvullend te benutten. We hebben daarom aan onderwijsinstellingen, werkgevers en Jeugdzorg Nederland (JZNL) gevraagd om hier acties op te zetten, aanvullend op hetgeen al in gang is gezet bij individuele partijen.”

Andere onderzoeken

In onze andere onderzoeken en projecten richten wij ons ook op de inzet van ervaringsdeskundigheid en participatie van mensen om wie het gaat. Bijvoorbeeld op het gebied van ggz, mantelzorg of jeugd. Dit doen wij op verschillende manieren:

• Delen van persoonlijke verhalen met portretten, bedoeld voor met name professionals.
• Inzicht in behoefte en mogelijkheden door de doelgroep te bevragen over hun ervaringen, of zoals het project Van straatintimidatie tot seksueel misbruik
• Expertise ophalen bij ervaringsdeskundigen, zoals in bovenstaand onderzoek naar ervaringsdeskundigheid in de jeugdzorg.
• Ervaringsdeskundigen als samenwerkingspartner in een onderzoek. Bijvoorbeeld Amersfoortse jeugdbeschermingsketen